Facebook

Historia Lisewa (wg historii Skulska i okolic do 1945r. – Tomasz Jaskulski)

Historia-LisewaWieś Lisewo , dawniej też zwane Lissewo , Lissowo miała własny kościół parafialny. Nie wiadomo kto go ufundował. Możliwe, że był to Jakub Warzymowski, syn Mikołaja z Warzymowa, właściciel Lisewa.

Uposażenie parafii stanowił obszerny plac z przyległymi ogrodami oraz drugi plac dla szkoły, naprzeciwko pierwszego przy cmentarzu. Ponadto w skład uposażenia wchodził plac dla karczmarza przy drodze ze wsi do dworu pańskiego.

W 1515r. właścicielem Lisewa został Mikołaj Tomicki. Po jego śmierci wieś przeszła na jego syna Jana, kasztelana gnieźnieńskiego, który został luteranem. Rodzina Tomickich należała do znaczniejszych propagatorów protestantyzmu w Wielkopolsce i nie przywiązywali wagi do stanu kościoła lisewskiego. Pod wpływem reformacji kościół został przekształcony w zbór ariański. Biskup Karnkowski, który w 1577r.wizytował kościół napisał, że Lisewo należało wtedy do Piotra Maszczyńskiego i Jakuba Niemojewskiego, którzy byli propagatorami arianizmu.Ok.1611r. wieś była w posiadaniu Andrzeja Tomickiego. Dopiero on kazał rozebrać sprofanowaną świątynię. Na jej miejscu wystawił nowy drewniany kościół, pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Nowa świątynia stanęła na miejscu poprzedniej, naprzeciw dworu, w środku obszernego placu.

Na początku XIXw. ,kościół był w stanie ruiny i musiał być rozebrany. Gdy kolatorzy nie chcieli , bądź nie byli w stanie wystawić nowego, konsystorz gnieźnieński zniósł parafię lisewską i włączył ją do skulskiej. Na miejscu kościoła , właściciel Łukasz Dzięcielski wystawił duży murowany spichlerz z basztą frontową w formie wieży. Jedynie znajdujący się przy kościele cmentarz ,otoczono wałem ziemi i obsadzono drzewami i krzewami.

Po nabyciu majątku przez Edmunda Przyłubskiego ,około 1860r.,zlikwidowano cmentarz.

Edmund sprawował urząd sędziego. Nie miał jednak serca do rolnictwa, przedkładając sprawy publiczne nad doglądanie upraw i chów zwierząt. Majątek lisewski w połowie XIX wieku był niedbale gospodarowany przez starego sędziego, który nie chciał dopuścić do administrowania majątkiem jedynego syna Władysława.

W Dębach Szlacheckich Władysław Przyłubski gospodarował wg postępowych i nowoczesnych metod. 15 sierpnia 1863r. poślubił Celinę, hrabinę Węsierską herbu Belina, która pochodziła z Zakrzewa w ziemi poznańskiej. Małżonkowie przenieśli się po ślubie do Zatoru , majątku który zakupił Władysław. Sprawy przybrały inny obrót po 1875r. 15 sierpnia tegoż roku ,zmarł senior Przyłubski. Władysław osiadł w Lisewie. Po długiej i ciężkiej chorobie w Nicei 31 stycznia 1895r. zmarł.